Няръяна Ӈэрм
Ӈарка вадам’ мэ’’ӈава’’
Мария Яковлевна Бармич’ нюмам’, хурка ненэць’ ӈэвамда ненэй’’ ненэця’’, ненэй вадам’, ненэй ненэцие’’ ила’ саирм’ тохоламбада’’ сававна, Г.Н. Прокофьев’, Н.М. Терещенко’ пирувна теневадо’. Илебей’’ ненэцяӈгав’’ Тамна Матиас Кастрен’, Григорий Вербов’, Юху Янхунен’, пили’’ нерденаӈэ ӈэрм’ тер’’ вади тохоламбавы’’ юнета’’ ненэцие’’ нямна, минревы’’ серото’ нямна тянём’ намдормакы’’. Ӈарка нябакондо’ минревы манзаяхавм’ сямянхат саву’’ӈадо’. Пыда сита сава няӈэ тасламбавы’’, тохоламбавыда — толава’ техэ’’. Вадамда лэтрава’ няю’ варемда мэ’’ӈась. «Сердце, отданное ненецким детям» нюбета толаӈгобцьӈгана Нина Ядне ты пэрти’’ ӈэсыхы’’на, ёрти’’ таӈоцяӈга’’на ханзер’’ Мария Яковлевнам’ маймба ядабтамбавамдо’ ваде’’ӈась.
Время для чтения ~ 4 минуты
Маня’’ ӈани’ сита тензебтеӈгува’’. Соя’’махаданда 1934 по’ сие ниць иры’ 26 яляхад 91 поӈэ ханда. Пыда Нюдя я’ выӈгана, Канин Ӈо’ няна ялям’ манэ’’мы. Ябсавэйӈэ соявы ӈэӈгу. Ханя тарем’ ӈа’’, пудана харта нямнанда падвэда «Под Поярной звездой» нюбе’’ӈа. Иланда сехэры сита Ленинград март’ тэвравы, таняна А.М. Щербакова’, З.Н. Куприянова’, Л.В. Хомич’ няд тохолковы. Борис вэсаконда ня’ ниди’ ӈобтикы таняна ховыди’. Пухуцямда сертабада манзаяхаданда сяхаӈгарт’ нивэда табламбю’’, ханяцей падна табедамбавэда. Тюкона Мария Яковлевна ненэй ненэцяӈгат нюртейӈэ вадамдо’ тохоламбада учёнойӈэ хаясь.
Ӈарка маркана невхы иланда саирм’ нёда илевы. Мякананда тохолкода’’, ӈыхы’’ похо’’на тохоламбавыда, ӈэрм янда тер’’ мядомы’’. Ненадовна хусувэй мядондаханда табекодамда хосеты. Тараванда мальӈгана тэри вадам’ мэта, ханяӈэхэна ненэцям’ тидхалеӈгуда, нядаӈгодадамдо’ хоӈгу, вынд’ хэвандаха’’ панэдамдо’ хамедаӈгу.
2000 по’’ нердена пеляхана аудиоразговорник нюбета мутрам’ падыбавана’’ мальӈгана Мария Яковлевна’ табековна сидна’’ няхар’’ ненэй вадавна лаханана’’ пирибтя’’ нядабиць. Манзаява’’ ӈули’’ тяхасовна сертаваць. Пыда’ ивнанда ненэй вадам’ ӈарка нито’ хавна нёлёко’’ ӈацекы’’ тохоламбабато’ тара. Ӈадьбята е ‘’эмнандо’ падта’’масавэй’’ словарьм’ падвы. «Ебцотако тохолку» нюбета манзаямда вадандо’, иландо’ саирм’ хамедамба мэ’’ӈадо’.
Манзаяхананда ёльце ӈарка таром’ минресь. Вы’ тер’’ ӈацекы’’ Ленинградан’, Санкт-Петербурган’ е’’эмнанда тохолкованзь турӈаць. Тарця ламдикако некоця сейда ёльце мэёсь. Ӈобаӈгуна ӈэмда, ӈудамда малясь, нюрте’’э’ ихинанда тарем’ ибедормы: «Мале сяхаӈгарт’ нидм’ ядэрт’’». Тикы’ пуд телевизоркана параолимпиадам’ маниевы, харта нянда табекурмы: «Маша, пыдо’ хаӈгурӈа’’, тарем’ ӈод’’ пирӈадо’, пыдар ӈани’ ныхыр таня!» Ти, ӈэта ни’ нулй’’, ядэлы’’!
Мария Яковлевна — ӈули’’ ненадо ненэць’. Техэ’’ похо’’на ӈарка март’ тохолкованзь товы’’ ӈэрм’ тер’’ сер’ тяхасовна манзарась, харта иланда пили’’ минрена серкаданда пересь.
Ӈани’ ӈопой иле’’мяхаданда намдавэва’’ — ненэй вадахана «Спасибо» вада’ то’’олха яӈгу. Ӈэрм’ тер’’ Институтхана тохолкода’’ студент’’ Мария Яковлевна’ ня’ «Ӈарка вадам’» мэць таславы’’. Теда’ маня’’ ӈобтикы нянда Ӈарка вадам’ мэ’’ӈава’’. Пыда ненэй вада’ е’’эмня, ненэй ненэцяӈг’’, вадамдо’ тохоламбадаха’’ сертавэда ӈока.
Автор: М.Д. Люблинская’ падвэвна Галина Окотэтто’ ненэй вадан’ тэвравы