Лух Авт
Ханты газетайн рупитты ёх
Хасям сютсяты хатӆатан округев хуват газетаятан па журналатан рупитты, нёхты хор верты, потрат ханшты па радио хуват ясаӊ верты ёх емаӊ хатӆэӆ постасат. Кашӊ симась тахаятан рупитты ханты хоятат мойӆапса ясаӊан китӆаӆӆув. Нын туты мосты веран еӆӆы туваӆан, ханты ясӊев еӆӆы ат щащаӆ, ат хуӆатӆа па ӆуӊатӆа. Тумтак ёш, тумтак кур!
Ёмвошан «Ханты ясаӊ» газетайн рупитты хоятат эӆты потрэм туӆэм. Сита уӆмеман Людмила Тихоновна Гурьева, Ирина Владимировна Самсонова, Пётр Тимофеевич Молданов па Надежда Ильинична Вах пиӆан уйтантысам.
Шульгин рут хоттэӆ эӆты
Мет оӆаӊан потрэм Людмила Тихоновна Гурьева (Шульгина) эӆты туты утсиӆам. Ӆув «Ханты ясаӊ» газетайн редактора уӆ. Хасям таӆан хольмаӊ пеӆа вет таӆа йис, хоты сита рупитаӆ. Хоты уӆапсайӆ манас па рупитты питас, потар тус: «Ма Ӆорвош районан уӆты Шульгин рут эӆты. Асем — Тихон Константинович Шульгин. Ильякуртаӊ ху ус. Аӊкем — Зоя Дмитриевна Шульгина, Щаня мув Оволаӊкуртаӊ нэ. Опрась нэмаӆ Лонгортова. Ашкуӆайн утаӆтымем порайн, аӊкиӆы-асиӆы хасьсам. Евдокия Степановна Шульгина (Тарасова) сясем хося энапсам. Мет оӆаӊан ӆув яйӆаӆ Асов куртан шашмасьсат. Си пора эӆты Асов курт тыйс».
Утаӆтыты порайӆ
Людмила хун нулевой класса утаӆтыты манас, русь ясаӊан потарты ант хошас. Сясеӆ шуӊат иса ханты ясаӊан потартас, сишан хиӆэӆ па русь ясӊаӆ ант уйтас. Утаӆтыты порайӆ эӆты ситы ястас: «Асем антома ювмаӆ юпийн, Асов курта яӊхмеман, си порайн туп русь ясаӊ хуӆсам па па веншпи хоятат вантсам. Нулевой класса ёхатмем порайн, Асов пуӊаӆан уӆты куртаӊ няврэмат интерната тусайт, хоӆ ханты ясаӊан потартсат. Таӆ сыс русь ясӊа утаӆтасаюв. Оӆаӊмет классан муӊ пиӆэван куртаӊ садика яӊхам няврэмат утаӆтыты питсат. 11 класс Сеяха куртан етшаптасэм, опем сита ус. Сяӆта Ёмвоша педагогической института утаӆтыты мантсам, Си порайн веӆси Нижневартовской филиал пуншса, хоят шимаӆ ус. Хус хоят кутан яртъяӊ ханты эви утаӆтыйс. Си порайн оӆаӊ пуш касам ясаӊ хуӆсам. Елена Владимировна Сибарева па ма туп Ӆорвош диалектан потартсаман, яха утаӆтысман».
Хоты газетая рупитты ёхтас
Людмила Тихоновна 1999-мет таӆан рупата хуват утаӆтыты етшас па ашкуӆая рупитты манты утсийс. Ант вуса, рупитам таӆат ант тайс. Хоты газетая рупитты вуса, потартас: «Ашкуӆая ант вусайм, номас версам редакцияя яӊхты, мосаӊ моӆты тыйӆ. Си порайн, Мария Кузьминична Волдина кусяя ус. Нумӆэм, шеӊк паӆсам ӆув хосяйӆ манты. Воӆаӊ ханты нэ, ханшты хоят, муй ястаӆам. Хун ёхатсам, мохты ханты ясаӊан ӆув пиӆэӆан потарты питсам. Си порайн газетайн туп ун хоятат рупитсат, айӆат ёх антом ус. Ӆув ястас, шеӊк ям, муӊева сикем айӆат хоятат мосӆат. Наӊ наӊ ясӊенан ханша.
Имоӆты порайн мин Владимир Егорович Енов пиӆан утся рупитсаман. Газетаев иса ӆорвош диалектан ӆэсятсэман. Евдокия Андреевна Нёмысова ӆэрапты ёхтас, муя па потрат иса ӆорвош диалектан ханшман уӆӆат. Си пора эӆты касам ясаӊан ханшты питсам».
Айкеӆат ханшты нэ
Оӆӊа ӆув айкеӆат ханшты нэӊа ус. Рупатаеӆ эӆты па ясаӊ верас: «Тата рупитман, аспирантурайн утаӆтысам. Числительной эӆты ӆорвош па касам ясаӊан диссертация ханшсам. Филологической наука кандидата йисам. 2009-мет таӆ эӆты редактора уӆӆам. Ин ма ситы си потрат ханты па русь ясаӊан ханшӆам, толмащӆаӆам, туӊа-сира ӆэсятӆаӆӆам. Русь сиран яма ханшман ат ус. Сит редактор рупата. Газетаев этты юпийн, хоӆ русь ясӊа толмащам потартӆув сайт хося понӆаӆӆув. Моӆты уйтантопсая яӊхӆув ки, потарӆув мохты сайта ӆэсятӆаӆӆув. Кат таӆа йис, хоты ханшты потарӆув ӆуӊатты питсув. Ин ханты хоятат потарӆув имохты вантты, ӆуӊатты па хуӆатты верытӆат».
Ханты ясӊев еӆӆы уӆты ураӊан
Людмила Тихоновна ханты ясӊев шавиты ураӊан самаӆ шеӊк хошийӆ. Газетаеӆ еӆӆы уӆты ураӊан хоятат пиӆан рупата туӆат. Сит эӆты па каматса ясаӊ ястас: «Пора ванамаӆ, ун хоята йисув. Сютсяты манӆам ки, ма урӊема хоят вуты мосаӆ. Ин ЮГУ хося ханты ясӊа утаӆтыты хоятат ант утаӆтаӆайт.
Муӊ яӊкем таӆ «Потар каншты па ханшты энамты ёх» вер туӆув. Ай куртата яӊхӆув, ашкуӆайн ханты ясаӊ утаӆтыты няврэмат пиӆан уйтантыӆув па ӆувиӆаӆа потартӆув, муй сирн айкеӆат, хоятат эӆты потрат ханшты мосаӆ, хоты хорат вуты. Ин няврэмат рут ясӊеӆан ант потартӆат, сишан симась рупата пирыты ант ӆытӆайт. Округеван туп сур хантэт, Сургутской районан уӆты няврэмат ханты ясӊеӆ уятӆэӆ. Аӊкиӆаӆ-асиӆаӆ вуӆы тащ ӆаваӆман уӆӆат. Ашкуӆая хун утаӆтыты ёхатӆат, русь ясаӊан ант потартӆат.
Ма нумасӆам, ханты ясӊев шавиты ураӊан, муӊева нэман симась няврэмат пиӆан рупитты мосаӆ. Тамась рупатая ӆоӊты ураӊан, еӆӆы утаӆтыты нётты».
Альбина Тырлина ханшам потар