Ӆув шеңк умащ рупата тайӆ | «Красный Север»
0°C

Лух Авт

Ӆув шеңк умащ рупата тайӆ

Хус моӆтас таӆ сыс округев арсыр ай куртат муй уншак вошат па сыр-сыр Россия хон пелак хуватн яңхты кутатн ям ар хатнэху пиӆн уйтантыӆув, потрэмаӆув, хорасаң па тус айкеӆат оша верӆув.


Щимащ ям па тус айкеӆ Варьёган куртаң ашкуӆайн Нижневартовской районан интернат хоща няврэмат пиӆн хольмаң моӆтас таӆ сыс рупитты нэ Маргарита Павловна Куклина (Айваседа) эӆты потар туӆам.

Ащеӆ — Павел Янчевич Айваседа, ёрң ики, аңкеӆ — Татьяна Степановна Сардакова, ханты ими. Ӆый хотэӆн Рита мет ун эвия ус. Щаӆта ӆый семьяеӆ хоща па аратэӆн вет няврэм энмас: Маргарита, Аркадий, Маина, Инна па Наталья. Юхат уӆапса хуватн кат кутоп опеңаӆаӆ сорма питсаңан.

Тамхатӆ Маргарита иса Варьёган куртаӆн хоттэӆ ёхӆаӆ пиӆн уӆ, Аркадий па ӆув семьяйӆ пиӆн Тарко-Сале воша касӆас, мет айшак Наталья апщеӆ Ларьяк вошеӆн Нижневартовской районан ӆув уӆты-хоӆты щирӆаӆ ямсыева ӆэщатас.

Хоты ашкуӆайн утаӆтаты щирӆаӆ мантсат

Ӆув сэма питмаӆ вушат эӆты там Варьёган куртна щи уӆ па рупитӆ. Нумӆаӆӆы, хоты катра ай няврэмат хатӆ сыс ӆаваӆты хота яңхас. Ин умащ щимащ вер итта нумаӆматыя. Юхат па, Новоаганск вош кутоп ашкуӆайн утаӆтатыя питщас. Кашаң яӆап ӆапат питты кемн алаңсахат вуш эӆты автобус Варьёган куртэӆа яңхас, няврэмат ашкуӆая актас па Новоаганская тус. Щаӆта ӆапат сохантыян, таӆаң кат щутщаты хатаӆңан ёхатты порайн, яӆпа ищи машинаеӆн ёхи тутлисайт.

Иса 1939-мет таӆ вуш эӆты ӆув Варьёган куртэвн ашкуӆа хот ищиты пуншман ус. Мет оӆаңан хуӆмет классат вушат унты няврэмат утаӆтасайт па еша уӆӆы няӆмет классаң ашкуӆа верса. Юхат ӆапатмет классаң ашкуӆа хот яӆпа омасса, хота ай ёхат туп 1969-мет таӆ вуш унты утаӆтатыя верытсат. Щаӆта па ӆув иса лап тухарса. Щиты Новоаганск вошаң ашкуӆа ӆув 1984-мет таӆн етшаптас.

Муйсыр рупатая еӆӆы утаӆтатыя питас

Ёмвош педучилищайн кат таӆ сыс учитель начальных классов щирн мет оӆаңан утаӆтыяс. Туп-туп щи тахайн утаӆтаты верӆ сохноптас, диплом нэпек ёша пайтас, хоты еӆӆы Овас мират факультета А.И. Герцен ики нэмпи институтэва, мата от Ленинград вошн уӆ, экзаменат мас. Тохи питмаӆ вер юпийн, ёхи щутщатыя яңхас. Щаӆта уйтӆор тыӆащ соханты порайн 1986-мет таӆн Тюмень вош тохӆаң хопат ӆатты тахайн Таня Сарычева па Марина Хатанева пиӆн ияха уйтантыйс. Щи эвет, ӆув итэӆа, Овас мир факультет хоща еӆӆы утаӆтатыя номас версат. Щиӆта еӆӆы утаӆтатыя питас па кашаң верые туса ӆэщатас.

Ӆув А.И. Герцен Российской педагогической университетан утаӆтаты верӆ сохноптас па направление щирн Нижневартовской районна китса. Щиканща Варьёган куртаң кутоп ашкуӆайна рупата мощатас. Щий ӆув пионервожатой нэ щирн рупиттыя вуса. Па щи вушӆ эӆты рут куртаң ашкуӆайн иса уӆ па рупитӆ.

Муй щирн там йисн интернат няврэмат уӆӆат

Щи вер юпийн ашкуӆа-интернат хотн хатӆ сыс няврэм ӆаваӆты нэңа понтса. Ин щи тахайн аратэӆн хольмаң моӆтас таӆ уӆ, ханты похат па эвет пиӆн рупитӆ. Ван хатӆап тыӆащ 2001-мет таӆн ӆув рупата верӆ туса аттестация щиратн кущаятн вантсайт па артаӆасайт. Щи вер онтасн «высшей категория» тахайн няврэмат хатӆ сыс ӆаваӆты нэ щирн щи кутоп ашкуӆайн юкантса. Тамхатӆ интернат хотна аратэӆн иса 24 пох па эви уӆ. Ӆый аңкиӆаӆ-ащиӆаӆ инпа хоӆыева вутн омасты рут мувӆаӆн юкан вуӆыӆаӆ пиӆн волкемаӆат па хуӆ-вой веӆпасӆаӆат.

Щита уӆты похат па эвет хатӆ сыс вет пуш ӆапатӆайт. Утаӆтаты вер тумпийн ӆый иса нэмоӆты вертыя ант эсаӆӆайт. Катра пораятн, интернатн уӆман, няврэмат хотхарат лёхитсат, ӆэтот каварты тахайн арсыр вератн нётсат, щаӆта па камн ӆонщ хирсат, тутъюх халытсат, йиңк тутлисат. Инпа па щирн интернатн няврэмат энмаӆӆайт.

Ӆув ашкулаяң йис пормасат тайты хот кущая уӆ. Щи ураңн ай ёхӆаӆ ураңан щи музейн сыр-сыр вантопсайт верӆ па айкеӆат туӆ, муй щирн щимащ пормасат муң шоши мир хоятӆувн тайсайт.

Владимир Енов ханшам потар


2

0

0

0

0

0



Темы